De oorlog die bleef gaat over de uitdagingen waar Nederlandvoor stond na de Tweede Wereldoorlog. De berechting van collaborateurs en oorlogsmisdadigers, hoe om te gaan met de nalatenschap en bezit van verdwenen en gedeporteerde mensen, de registratie en zoektocht naar honderden vermisten en vermoorde personen. En over de situatie in Nederlands-Indië, waar na de capitulatie een nieuwe periode van hevig geweld aanbreekt.  

Tot op de dag van vandaag speelt het Nationaal Archief een belangrijke rol bij waarheidsvinding en duiding. De tentoonstelling biedt een uniek meervoudig perspectief op de periode na de bevrijding van Nederland, in 2020 75 jaar geleden. Bezoekers maken kennis met mensen en hun complexe en veelzijdige verhalen, die genuanceerder liggen dan gedacht. Wat na de oorlog zwart-wit leek te zijn, blijkt vandaag de dag soms toch grijs gebied te zijn.   

Bij binnenkomst vallen bezoekers middenin de uitgelaten stemming van de bevrijding, maar wanneer ze letterlijk door het beeld stappen komen ze in een compleet andere realiteit terecht. De wereld van publiekelijke afrekeningen en arrestaties. Vervolgens worden bezoekers uitgenodigd ‘het archief’ binnen te gaan en te dwalen over een tijdlijn langs archiefkasten waar op iedere volgende pilaar 10 jaar nasleep van de oorlog in sleutelmomenten is verbeeld.   

In vier themakamers – Vermoord & Vermist, Beroofd, Berecht en Ontheemd – komen persoonlijke levensverhalen uit het archief tot verbeelding. Bezoekers bevinden zich bijvoorbeeld in een rechtzaal en worden toeschouwer van de berechting van Max Blokzijl, de journalist die nog vóór Anton Mussert de doodstraf kreeg. Of ze belanden tussen de verhuisdozen, waar ze kennismaken met Gravin Wolff Metternich wier kasteel werd afgenomen door de Nederlandse Staat.

Een audiovisuele vertelling geeft een uitzonderlijk multiperspectief op deze verhalen. Welke rol spelen de persoonlijke documenten en officiele stukken uit het Nationaal Archief in dit verhaal? Wat weten we op basis hiervan? Hoe ging de media ermee om? En hoe kijken we er nu naar? Het laat je ervaren dat veel gebeurtenissen uit deze periode niet zo eenvoudig te duiden zijn.  

Tot slot, vertellen negen mensen in interviews hoe de oorlog in hun leven bleef, welke informatie ze gevonden hebben in het archief en wat dit voor hen heeft betekend. Ook krijgt de bezoeker zelf tips hoe een persoonlijke zoektocht te starten in het het archief.  De oorlog die bleef  is van 21 februari 2020 tot en met juni 2021 te bezoeken.